Astma is (nog) niet te genezen. Met behulp van diverse geneesmiddelen (vooral ontstekingsremmers en luchtwegverwijders) is het bij veel patiënten wel mogelijk de klachten goed onder controle te houden of de onderliggende oorzaak van de klachten te behandelen zodat deze voorkomen worden. De nieuwe behandelmethoden, immuun modulerende therapie, geven een grote verbetering in afname van de astmaklachten en vermindering in het gebruik van prednison(kuren) bij ernstig astma.
Controle over astmasymptomen is de belangrijkste doelstelling in de behandeling van astma. Door optimale controle vermindert de kans op (levensbedreigende) aanvallen en ernstige ziektelast. Goede controle van astma en minder astma-aanvallen zorgen voor behoud van longfunctie. Artsen spreken van een optimale controle als luchtwegklachten zoals kortademigheid, hoesten en piepen op de borst zowel ’s nachts als overdag afwezig zijn en het gebruik van luchtwegverwijders om klachten onder controle te houden niet of zelden nodig is.
Van de totale groep mensen met astma heeft 53% een slechte symptoomcontrole, 22% een matige symptoomcontrole en 26% een goede symptoomcontrole.
– Nivel Longmonitor ‘Leven met een longziekte in Nederland 2018’
Diverse studies hebben aangetoond dat meer dan 70% van de patiënten de inhalatiemedicatie niet correct of niet altijd gebruikt (Zwikker et al, 2015). De inhalatietechniek van ieder device is complex en dit leidt gemakkelijk tot incorrect gebruik. Ook blijkt uit de Longmonitor van het Nivel dat meer dan 1 op de 3 mensen met astma die ontstekingsremmers gebruiken (36%), het voorschrift van hun arts niet opvolgt (Heins, Spreeuwenberg & Heijmans, 2019). Incorrect gebruik van longmedicatie en therapieontrouw heeft tot gevolg meer ziekteverschijnselen, extra ziekenhuisopnames en meer kosten dan noodzakelijk.
De zorg voor chronisch zieken gaat in toenemende mate uit van een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de patiënt en betrokken ouders en/of hulpverleners. De patiënt heeft zelf de regie over de dagelijkse omgang met de ziekte, terwijl de professionele zorgverlener de verantwoordelijkheid heeft om de patiënt goed voor te lichten over de ziekte en over het juiste gebruik van de medicijnen. Wat de patiënt in het dagelijkse leven zelf kan doen is: niet roken, voldoende bewegen, letten op een gezonde voeding, prikkels die de luchtwegklachten kunnen verergeren zoveel mogelijk vermijden en (uiteraard) de medicatie op de juiste manier gebruiken, waarbij de professionele zorgverlener hoort te faciliteren en te ondersteunen (Heins, Spreeuwenberg & Heijmans, 2019).